Hạt chết tiệt

Truyền thông gọi nó bằng một cái tên đầy chất sến "hạt của Chúa" (the God particle), nhưng cái tên tục thật sự của nó do Lederman, nhà vật lý từng đoạt giải Nobel, muốn gọi trong một quyển sách khoa học thường thức của ông là "hạt chết tiệt" (goddamn particle), nhưng người biên tập của nhà xuất bản đã sửa "chết tiệt" thành "Chúa" để ngôn từ không quá chợ búa. Đấy là sức mạnh của kiểm duyệt nhân danh sự trong sáng của ngôn ngữ mà các nhà khoa học cũng đành bất lực đứng nhìn. Chuyện tên tục này do chính Higgs kể khi nói về một hạt cơ bản được mang tên của ông, hạt Higgs.

CERN quả là một trung tâm biết làm ăn. Mấy ngày nay thế giới cứ sôi sùng sục với thông tin rò rì về chuyện tìm kiếm hạt Higgs. Tin rò rỉ rất chi là ỡm ờ, nửa thực nửa hư, khiến thiên hạ bán tín bán nghi. Ngày hôm qua, nhóm nghiên cứu ATLAS đã công bố kết quả loại trừ hạt Higgs có khối lượng trong khoảng từ 145GeV tới 206 GeV với độ tin cậy 95%. Bây giờ nhóm nghiên cứu CMS đang trình bày kết quả. Tin đồn thì nói có bằng chứng về hạt Higgs với khối lượng 125 GeV với độ tin cậy 99.9% (3.5 sigma). Trang truyền thông của CERN thông báo về buổi trình bày kết quả nghiên cứu hôm nay nói rằng "đã có tiến triển đáng kể trong quá trình tìm kiếm hạt Higgs, nhưng chưa đủ để có thể kết luận chắc chắn hạt Higgs có tồn tại hay không". Thông tin hiện nay tôi biết chỉ có đến vậy.