1. Ai bảo vở Mái Tây là dâm thư, người ấy ngày sau nhất định phải sa xuống ngục "nhổ lưỡi"! Sao vậy? Vở Mái Tây không phải bỡn, mà là văn hay của trời đất... Từ khi có Trời Đất tất nhiên trong khoảng đó phải có áng văn hay như thế. Không phải ai viết ra cũng được cả, mà là Trời Đất có phép tự mình không kết bỗng soạn lên. Nếu nhất định muốn bảo là của một người viết ra, thì Thánh Thán xin coi người ấy tức là hiện thân của Trời Đất.
2. Vở Mái Tây quyết không phải là dâm thư mà nhất định là một áng văn hay. Từ rầy trở đi, ai bảo là văn hay, ai bảo là dâm thư, Thánh Thán cũng mặc kệ! Kẻ thích văn xem đến cho là văn! Kẻ đã dâm xem đến cho là dâm, thế thôi!
3. Họ sở dĩ cho Mái Tây là dâm thư, chẳng qua chỉ vì trong vở có câu chuyện ấy… Nhưng thử nghĩ kỹ: chuyện ấy thì ngày nào không có? Chỗ nào không có? Có dễ trong Trời Đất có chuyện ấy, thì phế cả Trời Đất đi hay sao? Lại hỏi vì đâu mà có thân ta? Dễ cũng vất cả thân ta đi hay sao? Một bộ sách có vô số là những văn chương phong phú xinh đẹp như vậy, ta nên xét xem phong cảnh xinh đẹp như thế, là hạng văn chương gì? Sinh ra từ đâu? Đi đến chỗ nào? Đi thẳng ra sao? Uốn quanh ra sao? Mở ra thế nào? Chỗ nào đàng hoàng? Chỗ nào lẩn lút? Chỗ nào chấm giải? Chỗ nào bay qua? Đến như chuyện ấy, ta nên gác ra một bên, không nên bàn đến nữa!
4. Ai bảo Mái Tây là dâm thư, người ấy chỉ nên đánh đòn, không cần dậy! Sao vậy? Chỉ vì từ bé hắn đã học một thầy đồ cùn, tai nghe vào rồi, nhớ chôn trong ruột. Chính mắt hắn cũng chưa được trông đến vở Mái Tây! Đánh đòn ra nghĩ cũng còn là oan!
5. Nếu mắt được coi đọc Mái Tây rồi mà cũng bảo là dâm thư, thì hạng đó có nên đánh đòn không? Thưa rằng: Đánh thế cũng là đánh oan! Vì hắn là hạng đồ cùn đó thôi. Lúc viết Mái Tây, người viết đã phát nguyện không cho họ đọc. Quả nhiên ngày nay họ không đọc!
6. Bảo Mái Tây là dâm thư, người ấy thế mà có công đức lớn! Khi xưa viết Mái Tây, đã phát nguyện chỉ để cho các tài tử gấm vóc đời sau cùng đọc chứ không cho hạng gánh rong, hạng lính lệ cũng xúm vào đọc... Nay nếu không có hạng người ấy nắm tay, vung cánh, vỗ giường, đập ghế, chửi là dâm thư, thì thế tất ai ai cũng đọc, để tiết lộ hết cả cái hay, cái kín của Trời Đất! Thánh Thán rất không thích.
Thánh Thán
(Nhượng Tống dịch)
Ghi lại bên lề: thời Thánh Thán có hạng gánh rong, hạng lính lệ, những hạng đấy nhất quyết không nên cho đọc. Ngày xưa viết văn cũng hay, khi viết đề ngay từ đầu: sách này những hạng sau không được đọc. Hạng gánh rong có lẽ là nhà báo thời nay, hạng lính lệ chắc là vẫn không đổi. Tại sao ngay từ thời cổ xưa, những hạng người này đã bị khinh bỉ đến thế? Gia phong vô phúc lắm phải đi làm nghề lính lệ. Có lẽ ngày nay cũng vậy.
2. Vở Mái Tây quyết không phải là dâm thư mà nhất định là một áng văn hay. Từ rầy trở đi, ai bảo là văn hay, ai bảo là dâm thư, Thánh Thán cũng mặc kệ! Kẻ thích văn xem đến cho là văn! Kẻ đã dâm xem đến cho là dâm, thế thôi!
3. Họ sở dĩ cho Mái Tây là dâm thư, chẳng qua chỉ vì trong vở có câu chuyện ấy… Nhưng thử nghĩ kỹ: chuyện ấy thì ngày nào không có? Chỗ nào không có? Có dễ trong Trời Đất có chuyện ấy, thì phế cả Trời Đất đi hay sao? Lại hỏi vì đâu mà có thân ta? Dễ cũng vất cả thân ta đi hay sao? Một bộ sách có vô số là những văn chương phong phú xinh đẹp như vậy, ta nên xét xem phong cảnh xinh đẹp như thế, là hạng văn chương gì? Sinh ra từ đâu? Đi đến chỗ nào? Đi thẳng ra sao? Uốn quanh ra sao? Mở ra thế nào? Chỗ nào đàng hoàng? Chỗ nào lẩn lút? Chỗ nào chấm giải? Chỗ nào bay qua? Đến như chuyện ấy, ta nên gác ra một bên, không nên bàn đến nữa!
4. Ai bảo Mái Tây là dâm thư, người ấy chỉ nên đánh đòn, không cần dậy! Sao vậy? Chỉ vì từ bé hắn đã học một thầy đồ cùn, tai nghe vào rồi, nhớ chôn trong ruột. Chính mắt hắn cũng chưa được trông đến vở Mái Tây! Đánh đòn ra nghĩ cũng còn là oan!
5. Nếu mắt được coi đọc Mái Tây rồi mà cũng bảo là dâm thư, thì hạng đó có nên đánh đòn không? Thưa rằng: Đánh thế cũng là đánh oan! Vì hắn là hạng đồ cùn đó thôi. Lúc viết Mái Tây, người viết đã phát nguyện không cho họ đọc. Quả nhiên ngày nay họ không đọc!
6. Bảo Mái Tây là dâm thư, người ấy thế mà có công đức lớn! Khi xưa viết Mái Tây, đã phát nguyện chỉ để cho các tài tử gấm vóc đời sau cùng đọc chứ không cho hạng gánh rong, hạng lính lệ cũng xúm vào đọc... Nay nếu không có hạng người ấy nắm tay, vung cánh, vỗ giường, đập ghế, chửi là dâm thư, thì thế tất ai ai cũng đọc, để tiết lộ hết cả cái hay, cái kín của Trời Đất! Thánh Thán rất không thích.
Thánh Thán
(Nhượng Tống dịch)
Ghi lại bên lề: thời Thánh Thán có hạng gánh rong, hạng lính lệ, những hạng đấy nhất quyết không nên cho đọc. Ngày xưa viết văn cũng hay, khi viết đề ngay từ đầu: sách này những hạng sau không được đọc. Hạng gánh rong có lẽ là nhà báo thời nay, hạng lính lệ chắc là vẫn không đổi. Tại sao ngay từ thời cổ xưa, những hạng người này đã bị khinh bỉ đến thế? Gia phong vô phúc lắm phải đi làm nghề lính lệ. Có lẽ ngày nay cũng vậy.
Bác ơi, hạng gáng rong hay gánh rong ạ ? Em xin bài này nhé
ReplyDeleteThanks. Tất nhiên là "gánh".
ReplyDeleteEm tìm nguồn nói về gánh rong với lính lệ mà không thấy bác ạ, chỉ tìm được câu này thấy hay hay : "Chỉ biết rằng kẻ hậu sinh này đọc thiên sảng bút ấy, thấy tiên sinh biện luận chữ “dâm” trong văn chương quả là kì tuyệt. Tuyệt đến nỗi sau này đọc Mái Tây, kẻ hậu thế nào đó nếu vẫn cứ khư khư kết luận Mái Tây là dâm thư thì cũng bởi cái “Phép đọc…” ấy, mà kết luận không phải dâm thư cũng chính bởi… cái “Phép đọc…” ấy. Than ôi, chỉ ngần ấy chữ thôi mà tiên sinh đã làm thành cả một trời văn tự biến hoá tùy nhân, tùy thế không biết đâu mà lường."
ReplyDeleteXin bác Đông A bài này nhé.
ReplyDeletenguyên văn: 若说《西厢记》是淫书，此人有大功德。何也？当初造《西厢记》时，发愿只与后世锦绣才子共读，曾不许贩夫皂隶也来读
ReplyDeletegánh rong:贩夫,kẻ bán hàng (rong),tuồng buôn thúng bán mẹt như ngày nay, e nguyên nghĩa hơi xa "nhà báo"
lính lệ:皂隶,bọn sai vặt dưới cửa quan, Nhượng Tống công dịch có phần thoát ý, xét như ngày nay may ra được như dân phòng
Hạng buôn thúng bán mẹt ngày xưa chính là hạng lê la hóng tin, buôn chuyện. Quy đổi ra ngày nay chính là hạng nhà báo. Hạng lính lệ, sai vặt dưới cửa quan quy đổi ra ngày nay chính là hạng công an, an ninh, tuyên giáo, bởi vì họ chỉ là đám sai vặt dưới trướng của Đảng thôi. Ngày nay phong hóa suy đồi, gia đình có con em làm nghề an ninh, tư tưởng mới khoe cháu nó làm nơi này nơi nọ, chứ ngày xưa đấy là vô phúc, giấu đi chẳng được chứ khoe ra làm gì cho nhục.
ReplyDelete@Đông A: "tự viên kỳ thuyết", bác muốn quy đổi cho đám ấy là hạng gì ngày nay thì đều có lập luận của bác. Nếu là "đám sai vặt dưới trướng của Đảng", đám người phụng sự một chế độ, thì đâu chỉ có "lính lệ"?Lính lệ là đám bét nhất trong đám bị sai khiển thôi, tỷ như dân phòng ngày nay. Chứ còn công an, an ninh, tuyên giáo thì trong triều đình cũng có ban bệ rõ ràng rồi, Thượng thư Bộ Hình, Bộ Lễ thì cũng chỉ là đám thừa hành lệnh của vua mà thôi. Còn như nhà báo (lề phải) với vai trò lấy tin trong thiên hạ về bẩm báo với kẻ thống trị và ngược lại tuyên truyền ý chí kẻ thống trị đến người dân thì từ đời Thương, Chu triều đình đã có chức quan "tù nhân" (遒人) rồi, có thể coi là khởi thủy của nghề thông tin báo chí thời phong kiến. Còn đám buôn thúng bán mẹt thì chỉ "đưa tin" nhà này đẻ mấy con chó, nhà kia có con hầu thông dâm bị giết (báo lá cải ngày nay) phục vụ chứ sức mấy mà bàn chuyện Mái Tây như mấy báo "văn hóa" bàn chuyện cấm sách "Ở lưng chừng nhìn xuống" hay "Sát thủ đầu mưng mủ". Tôi tôn trọng tầm tư duy và kiến thức của bác, góp đôi lời cho vui thôi.
ReplyDelete