Tiếng thác

寒き夜や 海に落ち込む 瀧の音

Samuki yo ya umi ni ochikomu taki no oto
Kyokusui

Đêm lạnh
thác nước rơi xuống biển
âm vang

Bài haiku là một liên tưởng giữa cái lạnh và tiếng thác nước đổ xuống biển. Không phải nước đổ xuống biển, mà là rơi xuống biển, bởi vì nước như là đá. Nước - đá rơi xuống biển tạo ra âm thanh vang dội. Đó là cái lạnh. Giữa hai hiện tượng vật lý độc lập, nhiệt và âm thanh, là một mối liên kết thơ. Tôi chợt nhớ tới câu thơ của Thiền tông, thể hiện qua lời thơ của Thiền sư Không Lộ: Hữu thời trực hướng cô phong đỉnh / Trường khiếu nhất thanh hàn thái hư, Có lúc leo thẳng lên đỉnh núi cô độc, Kêu to một tiếng lạnh cả bầu trời. Bài haiku không có hình ảnh con người, nhưng lạnh là cảm giác của con người. Con người ẩn sau câu thơ. Câu thơ của Không Lộ là con người hiển hiện. Tiếng kêu lạnh cả bầu trời có gì đấy siêu nhiên, viên mãn, thoát khỏi con người, không còn mang tính người và do vậy không còn có con người. Câu thơ có hiển hiện con người lại thiếu vắng chính con người.