Cuối mỗi năm tạp chí Time và Science đều bình chọn 10 khám phá khoa học nổi bật nhất trong năm. Năm nay Time bình chọn 10 khám phá khoa học sau:
1. Our Oldest Ancestor, "Ardi"
2. The Human Epigenome, Decoded
3. Gene Therapy Cures Color Blindness
4. A Robot Performs Science
5. Breeding Tuna on Land
6. Water on the Moon
7. The Fundamental Lemma, Solved
8. Teleportation!
9. The Large Hadron Collider, Revived
10. A New Planet (or Brown Dwarf?) Discovered
Trong khi đấy Science bình chọn 10 đột phá khoa học của năm như sau:
1. Ardipithecus ramidus
2. Opening Up the Gamma Ray Sky
3. ABA Receptors
4. Mock Monopoles Spotted
5. Live Long and Prosper
6. An Icy Moon Revealed
7. Gene Therapy Returns
8. Graphene Takes Off
9. Hubble Reborn
10. First X-ray Laser Shines
Như vậy danh sách top 10 về khoa học của Time và Science chỉ chung nhau 3 khám phá: khám phá về bộ xương của Ardi, điều trị gene, và phát hiện dấu vết băng trên mặt trăng. Đặc biệt khám phá về Ardi đều đứng đầu trong bảng lựa chọn của cả Time lẫn Science. Tạp chí Time là tạp chí về tin tức nổi tiếng trên thế giới, còn tạp chí Science là tạp chí khoa học hàng đầu trên thế giới hiện nay. Như vậy có thể hình dung một cách đại khái Time mang tính chất phổ biến, thường thức, còn Science mang tính khoa học hàn lâm.
Chứng minh Bổ đề cơ bản của Ngô Bảo Châu đã không được Science bình chọn. Năm 2006 Science bình chọn chứng minh định đề Poincare của Perelman là đột phá đầu bảng. Năm đấy Time chưa bình chọn các khám phá khoa học nổi bật trong năm, nhưng năm 2007 Time có bình chọn Perelman trong số 100 người nổi bật. Trong bài giới thiệu về chứng minh bổ đề cơ bản của Ngô Bảo Châu tạp chí Time viết: "Khi chứng minh bồ đề này đã được kiểm tra trong năm nay và được khẳng định là đúng..." (when it was checked this year and confirmed to be correct...). Tôi thử Google tìm xem tạp chí Time lấy thông tin từ đâu là chứng minh bổ đề cơ bản đã được kiểm tra, nhưng không tìm được thông tin chính thức về điểm này. Nhớ lại, khi Perelman công bố chứng minh định đề Poincare năm 2003, mãi tận 3 năm sau, năm 2006 tại Đại hội Toán học thế giới Morgan mới phát biểu tuyên bố rằng năm 2003 định đề Poincare đã được Perelman chứng minh. Đến lúc đấy truyền thông thế giới mới có tin tức chính xác về chứng minh định đề Poincare. Tôi có cảm giác rằng chứng minh bồ đề cơ bản phải là sự kiện khoa học của năm 2010, khi Đại hội Toán học thế giới diễn ra, chứ không phải là sự kiện khoa học của năm 2009. Không biết có phải Time đã đi tắt đón đầu không?
1. Our Oldest Ancestor, "Ardi"
2. The Human Epigenome, Decoded
3. Gene Therapy Cures Color Blindness
4. A Robot Performs Science
5. Breeding Tuna on Land
6. Water on the Moon
7. The Fundamental Lemma, Solved
8. Teleportation!
9. The Large Hadron Collider, Revived
10. A New Planet (or Brown Dwarf?) Discovered
Trong khi đấy Science bình chọn 10 đột phá khoa học của năm như sau:
1. Ardipithecus ramidus
2. Opening Up the Gamma Ray Sky
3. ABA Receptors
4. Mock Monopoles Spotted
5. Live Long and Prosper
6. An Icy Moon Revealed
7. Gene Therapy Returns
8. Graphene Takes Off
9. Hubble Reborn
10. First X-ray Laser Shines
Như vậy danh sách top 10 về khoa học của Time và Science chỉ chung nhau 3 khám phá: khám phá về bộ xương của Ardi, điều trị gene, và phát hiện dấu vết băng trên mặt trăng. Đặc biệt khám phá về Ardi đều đứng đầu trong bảng lựa chọn của cả Time lẫn Science. Tạp chí Time là tạp chí về tin tức nổi tiếng trên thế giới, còn tạp chí Science là tạp chí khoa học hàng đầu trên thế giới hiện nay. Như vậy có thể hình dung một cách đại khái Time mang tính chất phổ biến, thường thức, còn Science mang tính khoa học hàn lâm.
Chứng minh Bổ đề cơ bản của Ngô Bảo Châu đã không được Science bình chọn. Năm 2006 Science bình chọn chứng minh định đề Poincare của Perelman là đột phá đầu bảng. Năm đấy Time chưa bình chọn các khám phá khoa học nổi bật trong năm, nhưng năm 2007 Time có bình chọn Perelman trong số 100 người nổi bật. Trong bài giới thiệu về chứng minh bổ đề cơ bản của Ngô Bảo Châu tạp chí Time viết: "Khi chứng minh bồ đề này đã được kiểm tra trong năm nay và được khẳng định là đúng..." (when it was checked this year and confirmed to be correct...). Tôi thử Google tìm xem tạp chí Time lấy thông tin từ đâu là chứng minh bổ đề cơ bản đã được kiểm tra, nhưng không tìm được thông tin chính thức về điểm này. Nhớ lại, khi Perelman công bố chứng minh định đề Poincare năm 2003, mãi tận 3 năm sau, năm 2006 tại Đại hội Toán học thế giới Morgan mới phát biểu tuyên bố rằng năm 2003 định đề Poincare đã được Perelman chứng minh. Đến lúc đấy truyền thông thế giới mới có tin tức chính xác về chứng minh định đề Poincare. Tôi có cảm giác rằng chứng minh bồ đề cơ bản phải là sự kiện khoa học của năm 2010, khi Đại hội Toán học thế giới diễn ra, chứ không phải là sự kiện khoa học của năm 2009. Không biết có phải Time đã đi tắt đón đầu không?
Nếu GS Ngô Bảo Châu và việc chứng minh fundamental lemma không nằm trong top 10 sự kiện khoa học theo bình chọn của tạp chí Science, thì ít nhất phát minh của GS NBC cũng phải nằm trong top 17 sự kiện khoa học nổi bật nhất 2009: vì Pr(A U B) = Pr(A) + Pr(B) - Pr(A^B)... nghĩa là ngoài 3 sự kiện chung: mỗi tạp chí uy tín có 7 sự kiện riêng và do đó tổng cộng là 2x7=14 cộng 3 bằng 17 sự kiện nổi bật nhất. Nằm trong top 20 của thế giới là quá vinh dự rồi,...bất luận dèm pha
ReplyDelete"đi tắt đón đầu" nghe như là khẩu ngữ của các "đại hội" này nọ ở VN ... không lẽ tạp chí Time cũng có "tư duy" kiểu an nam mit? mà "đi tắt đón đầu" rất giống hình ảnh một tên "lục lâm thảo khấu"... loại "lâm tặc"... he he ...
ReplyDelete