Thu vàng

Vàng rơi! Vàng rơi! Thu mênh mông
Bích Khê

Buson khi viết về mùa thu có bài haiku sau:

Icho funde shizuka ni chigo no gezan kana

Đạp lên ngân hạnh
tĩnh lặng chú bé
xuống núi

Cây ngân hạnh mùa thu đổ đầy lá vàng xuống con đường núi. Con đường núi và cả quả núi bị phủ đầy lá vàng cứ như chính chúng là một cây ngân hạnh khổng lồ. Chú bé đạp lên chính cây ngân hạnh đấy xuống núi trong sự tĩnh lặng của mùa thu. Thực sự, khung cảnh mùa thu này không tĩnh. Chú bé là một chấm nhỏ trên nền vàng di động xuống. Nhưng sự chuyển động đấy không ồn ào, khuấy động. Đó là một chuyển động yên tĩnh, thanh bình. Hay nói một cách khác, ở đấy thời gian bị đông cứng, ngừng trôi. Ở đấy chỉ còn có không gian chuyển động. Sự phân tách của thời gian và không gian. Khung cảnh mùa thu dường như bao giờ cũng làm tâm hồn cảm thấy yên bình, thanh lặng, bởi vì nơi đấy không còn ý niệm về thời gian. Hiện tại cũng là quá khứ, cũng là tương lai.